ยื่นภาษียังไง? คู่มือสำหรับคนยื่นภาษีครั้งแรก เข้าใจง่าย

การยื่นภาษีถือเป็นหน้าที่สำคัญของทุกคนที่มีรายได้ตามเกณฑ์ แต่หลายคนที่ต้องยื่นภาษีเป็นครั้งแรกอาจจะยังงงว่า ยื่นภาษียังไง และต้องเตรียมอะไรบ้าง ในบทความนี้ MAKE by KBank ขอแชร์ขั้นตอนการเตรียมตัวก่อนการยื่นภาษี เอกสารที่ต้องใช้ และวิธียื่นภาษีออนไลน์ ให้ทุกคนได้ทำความเข้าใจแบบง่าย ๆ กัน

ยื่นภาษีคืออะไร และใครต้องยื่นบ้าง?

การยื่นภาษี คือขั้นตอนที่ผู้มีรายได้แจ้งรายได้ประจำปีต่อกรมสรรพากร เพื่อให้รัฐคำนวณภาษีที่ต้องชำระว่าควร “จ่ายเพิ่ม” หรือ “ขอคืน” ได้เท่าไร โดยข้อมูลที่ใช้คือรายได้และค่าลดหย่อนทั้งหมดในรอบปี ซึ่งหากคุณถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายไว้ระหว่างปีแล้ว การยื่นภาษีจะช่วยตรวจสอบว่าจ่ายครบ ถูกต้อง หรือจ่ายเกินจนสามารถขอคืนได้หรือไม่

พูดง่ายๆ การยื่นภาษีคือการแสดงรายได้ของคุณอย่างโปร่งใสต่อรัฐ เพื่อให้รัฐคำนวณภาษีที่แท้จริงตามรายได้สุทธิในปีนั้นๆ เป็นหน้าที่ทางกฎหมายของผู้มีรายได้ในประเทศไทย และยังเป็นโอกาสดีที่จะใช้สิทธิ์ “ลดหย่อนภาษี” เพื่อลดจำนวนเงินภาษีที่ต้องจ่ายได้อย่างถูกต้อง

ใครบ้างที่ต้องยื่นภาษี?

ไม่ใช่ทุกคนที่ต้องยื่นภาษี แต่ถ้าคุณมีรายได้ถึงเกณฑ์ที่กรมสรรพากรกำหนด คุณมีหน้าที่ต้องยื่นภาษีทุกคน เช่น

• บุคคลธรรมดา (โสด) ที่มีรายได้เกิน 120,000 บาท/ปี
• ผู้มีคู่สมรส ที่มีรายได้เกิน 220,000 บาท/ปี
• ฟรีแลนซ์ / อาชีพอิสระ / ผู้มีรายได้เสริม ต้องรวมรายได้จากทุกแหล่งมาคำนวณรวมทั้งหมด

อย่างไรก็ดี กฎหมายการยื่นภาษีนั้นมีการเปลี่ยนแปลงได้ เราจึงควรมีการติดตามและอัปเดตข่าวสารอยู่เสมอ ๆ

ช่วงเวลายื่นภาษี

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจะทำได้ปีละครั้ง ช่วง เดือนมกราคมถึงเมษายนของปีถัดไป

เช่น รายได้ปี 2568 ต้องยื่นภายใน เมษายน 2569 (กำหนดการอาจมีการเปลี่ยนแปลง สามารถติดตามเงื่อนไขของแต่ละปีได้ที่เว็บไซต์กรมสรรพากร) หากยื่นเกินกำหนด คุณอาจถูกเรียกเก็บค่าปรับหรือดอกเบี้ยเพิ่มเติมได้ ดังนั้น ควรยื่นให้เสร็จก่อนหมดเขต เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาและช่วยให้ได้รับเงินคืนเร็วขึ้น

เตรียมตัวยังไงก่อนยื่นภาษี? เอกสารและข้อมูลที่ต้องมี

การเตรียมเอกสารให้พร้อมคือขั้นตอนสำคัญที่จะช่วยให้การยื่นภาษีได้รวดเร็ว ไม่ตกหล่น และลดความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นในภายหลัง

เตรียมเอกสาร สรุปรายรับ ค่าใช้จ่ายตลอดทั้งปี

สิ่งสำคัญอันดับแรกคือการรวบรวมเอกสารแสดงรายได้จากทุกแหล่ง เช่น

• ใบ 50 ทวิ - สำหรับพนักงานประจำ แสดงรายได้และภาษีที่ถูกหักไว้แล้ว
• หนังสือรับรองเงินเดือน - ใช้แทนใบ 50 ทวิในบางกรณี
• เอกสารรายได้ฟรีแลนซ์ / อาชีพอิสระ - เช่น ค่าจ้าง ค่าบริการ หรือค่าคอมมิชชัน
• ดอกเบี้ยและเงินปันผล - หากมีรายได้จากบัญชีเงินฝาก หุ้น หรือกองทุน

นอกจากนี้อย่าลืมรวบรวมเอกสารลดหย่อนภาษีทั้งหมด เช่น

• ใบเสร็จ เบี้ยประกันชีวิต / ประกันสุขภาพ
• เอกสารการชำระ ดอกเบี้ยบ้าน
• ใบรับรองการลงทุนใน กองทุน SSF / RMF / Thai ESG
• ใบเสร็จจากโครงการ ช้อปดีมีคืน หรือใบอนุมัติเงินบริจาค

เพื่อให้การวางแผนง่ายขึ้น สามารถใช้ฟีเจอร์ Cloud Pocket บน MAKE by KBank แยกเก็บเงินที่เกี่ยวข้องกับสิทธิลดหย่อนแต่ละประเภท เช่น ประกัน, Thai ESG หรือ ช้อปดีมีคืน จะช่วยให้เห็นยอดเงินที่จัดสรรไว้ชัดเจน และไม่ไปปะปนกับค่าใช้จ่ายอื่นในชีวิตประจำวัน

ตรวจสอบสิทธิ์ลดหย่อนตามสถานะของตนเอง

สิทธิ์ลดหย่อนภาษีมีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับสถานะและภาระของแต่ละคน เช่น

• มีบุตร หรือพ่อแม่อยู่ในอุปการะ
• เป็นผู้พิการ
• มีค่าใช้จ่ายด้านประกันหรือการลงทุน

อย่าลืมตรวจสอบสิทธิ์ล่าสุดได้จากเว็บไซต์กรมสรรพากร (www.rd.go.th) เพื่อใช้สิทธิลดหย่อนได้ครบทุกส่วน เนื่องจากเงื่อนไขอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงทุกปี

คำนวณภาษีตามสิทธิ์ที่มี

เมื่อรวบรวมข้อมูลครบแล้ว ให้นำรายได้ทั้งหมด ลบด้วยค่าลดหย่อน เพื่อคำนวณรายได้สุทธิ จากนั้นจึงนำไปคำนวณกับ อัตราภาษีตามขั้นรายได้ เพื่อดูว่าควรจ่ายเพิ่มหรือน่าจะได้เงินคืน

หากต้องชำระเพิ่ม ควรกันเงินไว้ล่วงหน้าเพื่อไม่ให้กระทบการใช้จ่าย โดยสามารถตั้ง Cloud Pocket สำหรับ “เงินค่าภาษี” โดยเฉพาะ เพื่อเก็บเงินส่วนนี้แยกไว้

วิธียื่นภาษีออนไลน์ด้วยตัวเอง (อัปเดตล่าสุด)

การยื่นภาษีออนไลน์ถือเป็นวิธีที่ สะดวก รวดเร็วที่สุดในปัจจุบัน เพราะสามารถทำผ่านเว็บไซต์ของกรมสรรพากรได้ด้วยตัวเอง โดยไม่ต้องไปที่สำนักงานภาษี ทำให้ประหยัดเวลาและลดความเสี่ยงจากเอกสารตกหล่นและต้องเดินทางไปมาหลายรอบ

1. เข้าสู่ระบบที่เว็บไซต์ rd.go.th

เริ่มต้นด้วยการเข้าเว็บไซต์ www.rd.go.th จากนั้นเลือกเมนู “ยื่นแบบภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา” และเข้าสู่ระบบผู้เสียภาษี หากยังไม่เคยสมัครสมาชิก ต้องทำการ ลงทะเบียนด้วยเลขบัตรประชาชน และตั้งรหัสผ่าน หลังเข้าสู่ระบบเรียบร้อย จะสามารถเข้าถึงข้อมูลรายได้และเอกสารที่กรมสรรพากรมีให้ได้

2. เลือกแบบฟอร์มให้ถูกต้อง

แบบฟอร์มภาษีที่ใช้ขึ้นอยู่กับประเภทรายได้ของคุณ

• ภ.ง.ด.90 - สำหรับผู้มีรายได้หลายประเภท เช่น เงินเดือน + รายได้ฟรีแลนซ์ หรือรายได้อื่นๆ
• ภ.ง.ด.91 - สำหรับผู้มีรายได้จากเงินเดือนประจำเพียงอย่างเดียว

การเลือกแบบฟอร์มให้ตรงประเภทรายได้ จะช่วยให้กรอกข้อมูลง่ายขึ้นและลดข้อผิดพลาดในการยื่นภาษี

3. กรอกข้อมูลรายได้และค่าลดหย่อน

ระบบจะดึงข้อมูลบางส่วนอัตโนมัติ เช่น เงินเดือนหรือภาษีที่ถูกหักไว้ล่วงหน้า ผู้ยื่นควรตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และสามารถแก้ไขหรือเพิ่มข้อมูลเพิ่มเติมได้ เช่น รายได้จากอาชีพเสริม หรือค่าลดหย่อนอื่นๆ

4. ตรวจสอบและยืนยันการยื่น

ก่อนกดยืนยันการยื่นทุกครั้ง ควรตรวจทานรายละเอียดอีกครั้ง เช่นตรวจสอบตัวเลขรายได้, เลขบัญชีรับเงินคืน, และเอกสารแนบว่าครบหรือไม่ ระบบจะสรุปยอดภาษีให้เห็นชัดเจนว่าต้องจ่ายเพิ่มหรือได้รับคืน และหลังยืนยันแล้ว สามารถบันทึกหรือพิมพ์ สรุปการยื่นภาษี เก็บไว้เป็นหลักฐาน

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการยื่นภาษี

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยที่สุดคือ การกรอกข้อมูลส่วนตัวไม่ถูกต้อง ซึ่งรวมถึง:

• เลขประจำตัวผู้เสียภาษี หรือ Tax ID
• เลขบัตรประชาชน
• เลขบัญชีธนาคารสำหรับรับเงินคืน

แม้จะเป็นเลขที่เราใช้อยู่บ่อยๆ แต่เพียงตัวเลขเดียวผิดก็สามารถทำให้ระบบปฏิเสธการยื่นภาษี หรือทำให้เงินคืนภาษีถูกเลื่อนออกไปได้ การตรวจสอบทุกตัวเลขให้ตรงกับเอกสารต้นฉบับจึงเป็นสิ่งสำคัญ

กรอกข้อมูลผิด

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยที่สุดคือ การกรอกข้อมูลส่วนตัวไม่ถูกต้อง ซึ่งรวมถึง:

• เลขประจำตัวผู้เสียภาษี / Tax ID
• เลขบัตรประชาชน
• เลขบัญชีธนาคารสำหรับรับเงินคืน

แม้จะเป็นเลขที่เราใช้อยู่บ่อยๆ แต่เพียงตัวเลขเดียวผิดก็สามารถทำให้ระบบปฏิเสธการยื่นภาษี หรือทำให้เงินคืนภาษีถูกเลื่อนออกไปได้ หลังกรอกข้อมูลเสร็จ ควรตรวจสอบตัวเลขซ้ำอย่างน้อย 2 รอบ และเก็บสำเนาหน้า “สรุปข้อมูล” ก่อนส่งยื่น

ลืมแนบเอกสารลดหย่อน

เอกสารลดหย่อนภาษีเป็นสิทธิ์สำคัญที่ช่วยลดจำนวนภาษีที่ต้องจ่าย หากลืมแนบเอกสารเหล่านี้อาจทำให้ ไม่ได้สิทธิลดหย่อนเต็มจำนวน, ได้เงินคืนภาษีล่าช้า หรือไม่ได้รับเงินคืน

ตัวอย่างเอกสารที่ต้องตรวจสอบให้ครบ:

• ใบเสร็จ เบี้ยประกันชีวิต / ประกันสุขภาพ
• ใบเสร็จ ค่าดอกเบี้ยบ้าน
• ใบเสร็จจาก กองทุน SSF / RMF หรือ เงินบริจาค
• ใบเสร็จค่าเลี้ยงดูพ่อแม่หรือบุตร (ถ้ามี)

เคล็ดลับ: ควรรวบรวมเอกสารลดหย่อนทั้งหมดล่วงหน้า และเก็บรวมเป็นโฟลเดอร์หรือไฟล์ PDF เพื่อแนบตอนยื่นภาษีได้สะดวก

เทคนิคยื่นภาษีให้ผ่านง่ายๆ

ยื่นล่วงหน้าและตรวจสอบการยื่นให้ครบขั้นตอน

การยื่นภาษีล่วงหน้าจะช่วยลดความเสี่ยงหลายอย่าง เช่น

• ป้องกัน ระบบล่ม หรือเว็บไซต์มีปัญหาในช่วงใกล้วันหมดเขต
• มีเวลา แก้ไขเอกสารหรือข้อมูลผิดพลาด ก่อนยื่นจริง

หากตรวจสอบพบข้อมูลผิด ควรแก้ไขทันที อย่ารอให้ใกล้กำหนดวันสุดท้าย และหลังยื่นเสร็จแล้วควรตรวจสอบการยืนยันผ่าน อีเมลหรือ SMS ว่าการยื่นสำเร็จเรียบร้อย

วางแผนจัดการเงินลดหย่อนภาษีด้วย MAKE by KBank

เพื่อให้การจ่ายภาษีไม่กระทบค่าใช้จ่ายส่วนตัว แอปจัดการการเงินอย่าง MAKE by KBank มีฟีเจอร์ดี ๆ อย่าง Cloud Pocket ที่ให้คุณแบ่งเงินออกเป็นกระเป๋าย่อย ๆ ช่วยให้วางแผนจ่ายภาษีและค่าลดหย่อนต่างๆ ได้ง่ายขึ้นและปลอดภัย เช่น

• สร้าง Cloud Pocket สำหรับภาษี แยกเก็บเงินไว้สำหรับเพื่อจ่ายภาษี ไม่ปะปนกับค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน
• สร้าง Cloud Pocket สำหรับสิทธิลดหย่อนต่างๆ เ เช่น ประกันชีวิต กองทุน SSF/RMF หรือช้อปดีมีคืน

นอกจากแบ่งเงินเป็นกระเป๋าย่อยได้แล้วแอป MAKE by KBank ยังจดบันทึกและสรุปรายรับรายจ่าย ช่วยให้เห็นภาพรวมเงินที่ต้องใช้ชัดเจน วางแผนการจ่ายเงินได้ง่ายกว่าเดิม

ยื่นภาษีไม่ยาก ถ้ารู้จักวางแผนตั้งแต่ต้นปี

การยื่นภาษีจะกลายเป็นเรื่องง่ายขึ้นมาก หากคุณเตรียมเอกสารครบ ตรวจสอบสิทธิลดหย่อนล่วงหน้า และวางแผนเงินภาษีให้ชัดเจนตั้งแต่ต้นปี การใช้เครื่องมืออย่าง Cloud Pocket ของแอป MAKE by KBank เพื่อแยกเก็บเงินภาษีและเงินลดหย่อนอย่างเป็นระบบ ไม่เพียงแต่จะช่วยให้การยื่นภาษีราบรื่น แต่ยังเป็นจุดเริ่มต้นของการจัดการการเงินอย่างชาญฉลาดอีกด้วย